Ä°BB Meclisi Kasım ayı üçüncü toplantısı, Meclis 2. BaÅŸkanvekili Ömer Faruk Kalaycı baÅŸkanlığında Saraçhane’deki belediye binasında yapıldı. Meclis’te Ä°ETT’nin 29 milyar 400 milyon liralık 2024 yılı bütçesi oy birliÄŸiyle kabul edildi.
‘METROBÃœS FÄ°LOMUZU, YÃœKSEK KAPASÄ°TELÄ° ARAÇLARIMIZ Ä°LE YENÄ°LÄ°YORUZ’
Oylama öncesi meclis üyelerine sunum yapan Ä°ETT Genel Müdürü Ä°rfan Demet, “Ä°stanbul’un en önemli toplu ulaşım hatlarından olan ve günde yaklaşık 1 milyon yolculuk gerçekleÅŸtirilen metrobüs hattındaki araçlarımızı yenilemek amacıyla çalışmalarımızı hızlandırdık. Bu kapsamda 252 adet yeni, yüksek kapasiteli, güçlü ve konforlu metrobüsleri Ä°stanbul’a kazandırdık. 120 adedi tek körüklü, 200 yolcu kapasiteli, 132 adedi ise çift körüklü, 280 yolcu kapasiteli metrobüslerimiz Ä°stanbulluların hizmetine sunulmuÅŸtur. Hayırlı, uÄŸurlu olsun. Otobüs Filomuzu yenilemek amacıyla 150 adet, 12 metre uzunluÄŸunda 100 yolcu kapasiteli yine yerli üretim olan, yeni, güçlü ve konforlu otobüs alımı için de sözleÅŸmemizi imzaladık. 2024 yılı Ocak ayından itibaren araçlar partiler halinde teslim alınarak Ä°stanbullulara hizmet vermeye baÅŸlayacaktır. Metrobüs filomuzu, yüksek kapasiteli araçlarımız ile yeniliyoruz. Bu sayede 10 bin km başına arıza sayılarımızda iyileÅŸme saÄŸladık. 2018 yılında 10 bin km’deki arıza sayımız 5.37 iken, 2023 yılında ise 3.07 seviyesine inmiÅŸ durumdadır. Ä°ETT Filomuzda her 10 bin km’deki sefere etki eden arıza sayılarına baktığımızda ise; 2018 yılında 3.43 iken, 2023 yılında ise 2.96 olarak gerçekleÅŸmiÅŸtir” dedi.
‘2018 YILINDA YÃœZDE 58 OLAN YOLCULUK BAÅžI GELÄ°RÄ°, 2023 YILINDA YÃœZDE 35 SEVÄ°YELERÄ°NE KADAR DÜŞMÜŞTÃœR’
Ä°ETT’nin gelir ve gider bütçeleri hakkında bilgiler veren Ä°rfan Demet, “2018 yılında yüzde 58 olan yolculuk başı gelirin, gideri karşılama oranı, yıllara sâri olarak artan maliyetlerle birlikte, 2023 yılında yüzde 35 seviyelerine kadar düşmüştür. Tüm yolculuklardaki, gelir ve gider arasındaki bugünkü fiyatlarla oluÅŸan farkın, yılsonunda 17 milyar lira seviyelerine ulaÅŸacağı öngörülmektedir. Gelir ve gider arasındaki bu mali yük, Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyemiz tarafından karşılanarak sübvanse edilmektedir. 2018 yılında 5 buçuk lira olan motorin litre fiyatı, 2023 yılında 37 buçuk liraya yükselmiÅŸtir. Sadece 2023 yılı Mayıs ayından sonra 6 aylık akaryakıt fiyat artışı yaklaşık yüzde 100 seviyelerine gelmiÅŸtir. Akaryakıt giderlerimizin yüzde 36’sı KDV ve ÖTV’den oluÅŸmaktadır. Bu vergi yükünün özel taşımacılık araçları ile birlikte yıllık maliyeti yaklaşık 3 buçuk milyar liradır. Sadece bu vergi yükü ile 1 yılda 500 adet yeni otobüs alınabilmekte, 5 yılda ise Ä°ETT Otobüs Filosu tamamen yenilenebilmektedir” ifadelerini kullandı.
‘4 YILIN FÄ°LO YENÄ°LEME ORANI YÃœZDE 3 Ä°LE YÃœZDE 4 ARASINDA’
MHP Grup BaÅŸkan Vekili Volkan Yılmaz, “Bütçe denkliÄŸi açısından, bütçe gelirleriyle bütçe giderlerini karşılayabilmek için Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesinin Ä°ETT’si toplam 9 Milyar lira borçlanma yoluna gidecek yani eski parayla 9 Milyar bütçe açığı verecek. Ä°ETT’nin malik olduÄŸu araç sayısı 3462 olduÄŸu dikkate alındığında araç yenilemelerinin çok yetersiz kaldığı, bütçede araç yenilemesinde çok az kaynak ayrıldığı gün gibi ortada. Bu kapsamda 2023 yılı yeni araç satın alma planlamasıyla birlikte geriye dönük 2020, 2021, 2022 yılları toplam araç satın alma sayıları göz önüne alındığında ortalama 2023 yılını da dahil edersek, 4 yılın filo yenileme oranı yüzde 3 ile yüzde 4 arasında. Bu deÄŸerler üzerinden bir oran orantı hesabı yapıldığında ancak Ä°ETT’nin 30 yıllık bir sürenin sonunda filosunu yenileyebileceÄŸi ön görülmekte olup yıllık yenilemenin yüzde 3 ile 4 civarında olduÄŸu bir tabloda yeni satın alınan bir aracın tekrar yeni araç ile deÄŸiÅŸtirmesi için geçecek 30 yıl içerisinde kullanılmaz hale geleceÄŸi görülmekte olup, bu durumun 2023 yılından sonra geçecek 3-5 yıllık sürenin sonunda kurum araç filosunun tamamı ile yaÅŸlı ve hizmeti ifa edemeyecek durumda eskimiÅŸ olacağı da anlaşılmaktadır. Sonuç olarak 2023 ve 2024 yılları tahmini bütçe rakamlarına bakılarak Ä°ETT’nin her geçen gün mali durumunun bozulduÄŸu, mali durumunun idare edilmesinin mümkün olmadığı ve olamayacağı, bağış, yardımlar ve borçlanma olmadan finansal bağımsızlığını sürdüremeyeceÄŸi, etkin ve verimli bir bütçeye ihtiyacı olduÄŸu apaçık ortadadır” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
“2019 YILINDA, OTOBÃœS BAKIM HARCAMALARININ TOPLAM HARCAMALARA ORANI YÃœZDE 8 Ä°KEN 2021 YILINDA BU ORAN YÃœZDE 21’E ÇIKTI”
AK Parti Grup Sözcüsü Faruk GökkuÅŸ, “Halk Otobüslerinin milyarlarca Türk lirasını bulan hak ediÅŸleri maalesef ödenmemektedir. AÄŸustos ayı kısmen, Eylül ve Ekim aylarının hak ediÅŸleri ödenmemiÅŸtir. OTÄ°S’in baÅŸlangıcından bu yana yaklaşık 3 yıl geçmesine raÄŸmen giderlerini anlık karşılamak zorunda olan iÅŸletmecilerin bu önemli sorununun çözümlenmemiÅŸ olması kabul edilebilir deÄŸildir. ArkadaÅŸlarımız ÅŸunu söyleyebilirler, ‘Sizin döneminizde ödenmiyordu’ denebilir. DoÄŸru bizim dönemimiz de de geç ödendiÄŸi oluyordu. Orada şöyle bir fark var. O zaman halk otobüsleri bilet gelirlerinin yüzde 25’ini BELBÄ°M’den 10-15 gün içinde alıyordu. Åžimdi hiçbir parayı, hak ediÅŸlerini alamıyorlar. Ä°BB Meclisinin belirlediÄŸi komisyon raporuna göre 2019 yılında, otobüs bakım harcamalarının toplam harcamalara oranı yüzde 8 iken 2021 yılında bu oran yüzde 21’e çıktı. Firma üzerinde baktığımızda 2019 yılından sonra bedel üzerinden bakıldığında, Ä°ETT otobüs bakım ihalelerinin yarısı, CHP milletvekilinin danışmanlığını yaptığı firmaya verilmiÅŸtir. Yine otobüs alımlarının yarısı, CHP milletvekilinin danışmanlığını yaptığı firmaya verilmiÅŸtir” diye konuÅŸtu.
8 BELEDİYENİN 2024 YILI BÜTÇESİ KABUL EDİLDİ
Mecliste, 8 belediyenin 2024 yılı mali bütçesi de ele alındı. Her ilçe için ayrı ayrı sunulan teklifler mecliste, oy birliÄŸiyle kabul edildi. Ä°lçe belediyelerinden en yüksek bütçe 3 Milyar 991 Milyon ile BeÅŸiktaÅŸ Belediyesinin olurken, en düşük bütçe ise 1 Milyar 162 Milyon 860 bin ile Çatalca Belediyesinin oldu. BayrampaÅŸa Belediyesi 1 Milyar 800 milyon, BeÅŸiktaÅŸ Belediyesi 3 Milyar 991 milyon, Beykoz Belediyesi 3 Milyar 980 Milyon, Beylikdüzü Belediyesi 3 milyar 335 milyon, BeyoÄŸlu Belediyesi 2 milyar 600 milyon, Büyükçekmece Belediyesi 2 milyar 910 milyon 192 bin, Çatalca Belediyesi 1 Milyar 162 milyon 860 bin, Çekmeköy Belediyesi 2 Milyar 850 Milyon.”
